"Seks yaparken briç düşündüğüm çok oldu, Eskiden bazı çevrelerde "Briç" yerine "Hidiv" denmesinden yola çıkarak türk kökenli bir oyun olduğu iddia edilse de aslında İngiliz'lerin Whist isimli oyunundan evrimleşerek bugünkü haline gelmiştir. Oyunun Türk kökenli olmasına dair bir başka iddia da "briç" kelimesinin Türkçe "bir-üç" ifadesinden bozulma olduğu varsayımına dayanır. "Bir-üç" ifadesinin kökeni olarak ise oyun sırasında üç elin kapalı bir elin açık olması şeklinde bir yorum getirilmektedir. Ancak önceki iddia gibi bu iddia da asılsızdır. Bir başka iddia ise, 1910 lu yıllarda İngiliz subayların, bugünkü Galata Köprüsü altındaki kahvehanelerde oynadıkları bu oyuna "Bridge" adını koymalarıdır. Bu iddianında yersiz olma ihtimali büyüktür. Bu gün en yaygın oynanan biçimi olan "Kontrat Briç" versiyonunun kuralları 1920'lerde Amerikalı işadamı Harold Vanderbilt tarafından oluşturulmuştur. 1920 ve 1930'lu yıllarda Ely Culbertson ve 1940 ve 1950'li yıllarda da Charles Goren yazdıkları kitaplar ve katıldıkları radyo ve televizyon programları aracılığıyla bu oyunu popülerleştirmişlerdir. Türkiye'ye Fransa yoluyla girmiştir. Bu nedenle Türkiye'de briçle ilgili deyimlerin Fransızca'sının kullanılması gelenektir. Kurallar Briç 2 takıma bölünmüş 4 Oyuncuyla oynanan bir oyundur. Oyuncular 1 masa etrafında oturmakta, aynı takım oyuncuları karşı karşıyadır. Masanın dört tarafı kumpasın dört yönuyle isimlendirilmiştir - Kuzey, Doğu, Güney ve Batı. Kendi açılarından her oyuncu Güneyde oturmakta, takım arkadaşı'da doğal olarak Kuzeyde. Açık Arttırma Her oyuncuya 13 kart dağıtıldıktan sonra, kontrat tarafını belırlemek amacıyla, kartları dağıtan kişiden başlayarak ve saatin kollarının döndüğü yönde açık arttırma yapılır. Bu şekilde tarafların takım olarak kaç el almaya çalışıcağı belirlenir. Briç dilinde, seviye, altıncı elin (löve'nin) üzeründe'ki eller için kullanılır. Bunun'da sebebi 1 dağıtımda 13 el (löve) olmasıdırç ve kontratı alan tarafın bu ellerin yarısından fazlasını alması gerekik (6+seviye). Birinci seviye demektir ki, takım 6+1 (toplamda 7) el kazanacaktır.. Seviyeler 1'den (6+1=7 el toplamda) 7'ye (6+7=13 el toplamda) kadar olabilir. Altıncı yada Yedinci Seviye'ye Şlem denilmektedir. 6'ıncıya - Küçük Şlem, 7'ye ise Büyük Şlem. Her arttırma Seviyeden ve Suitten oluşmakta. Suit renk digerlerinin üzeründe olandır. Yani o oynandığında tum diğer renklerdeki ve kendi renginden, ama sayısal olarak küçük olan, kartları 'döver'. (As en Büyük'tür). Kontrat kozsuz'da olabilir(sanzatu) - Hiç bir renk suit değildir. Briç Oyununda her rengin rangı (kuvveti) vardır. Renklerden En büyük Maça(Pik) dır, sonra Kupa(Kör), Karo(köşe). En küçük ise Sinek(Trefl). Kozsuz(Sanzatu) Hepsinden kuvvetlidir. Yani 1 Kozsuz, 1Maça'dan daha büyüktür. O ise 1 Kupa'dan büyüktür v.s. Daha az kuvvetli olan renkler Sinek ve Karo ya minor, daha kuvvetli olan renklere ise major denir. Başlangıçta Kâğıtları dağıtan kişi Açık arttırmayı başlatır. Bu süreçte her oyuncu önceki oyuncudan daha yüksek deklere yapabilir, pas geçebilir yada rakibin deklere'sini Konturlaya bilir. Kunturlamak gerçekte önceki arttırmadan 2 kat güçlü arttırma değildir. O sadece sadece rakibi provoke etmektir "Sanırım Kontratı çıkaramayacaksınız". Konturlanmış kontrat, kontratı yapant takım tarafından Sürkonturlana bilir. Böylece takım der "Biz kontratı çıkaracağımıza inaniyoruz". Kontr ve Sürkontr dağıtım sonundaki skora'da etki eder. Açık arttırma esnasında oyuncuların en büyük sorunu, sadece kendi kâğılarını görmesidir. Bu sebepten dolayı Açık arttırma'ya takım arkadaşları arasında signallaima'da denebilir. Bir kaç yada fazla arttırmadan ve ardından 3 pas sonrası Son yapılan deklere, yapan tarafından oyunun geri kalan kısmında çıkarılması gereken kontrat olur. Kontratı deklere eden taraf, kendisine puanlar yazar, sadece Açık arttırmada deklere ettiği elleri yada fazlasını yaptıysa. Başaramazlar ise, ceza olarak , puanlar diger takıma yazılır. Böylece bundan ötesi iki takım arasında yarış haline döner: Deklere edilen kontrat, yapan takım tarafından çıkarılabilecek mi ve diğer takım bunu engelleyebilecek mi. Oyunun Oynanması Açık arttırmanın sonunda, ilk deklaran'ın solundaki oyuncu oynar. Deklaran Açık arttırmayı kazanan takımdan rengi(suit'i) ilk söyleyendir. Örneğin İlk oyuncu Açık arttırmada 1 Kupa der ise ve takım arkadaşı'da 3 Kupa derse, deklaran İlk oyuncudur. Dekleran'ın bir diğer ismi'de Oynayan'dır, çünkü Takım arkadaşının kartlarıyla'da o oynar. Takım arkadaşınada, o dağıtımda yer almadığından 'Mor' denir. Sıradaki oyuncu elindeki kartlardan birisini yüzüyle yukarı dönük şekilde ortaya koyarak başlar. Oyun saat kollarının döndüğü yönde Oyuncuların kart koymasıyla devam eder. Eğer sıradaki oyuncunun elinde istenilen karttan var ise, o rengteki kart oynamak zorundadır. Öyle bir kart yok ise, istediği kartı oynayabilir (Suit, var ise dahil). İlk oyuncu kartını oynadıktan sonra 'Mor' elindeki tüm kartları açık ve renklere göre dizili şekilde, masaya koyar. Böylece takım arkadaşının görebildiği gibi rakip takımın oyuncuları'da kartları görür. Bundan öte 'Mor' un kartlarıyla 'Dekleran' uygun gördüğü şelilde oynar. ('Mor' sırada iken 'Dekleran' kendi kartı ile başlayamaz.) Tüm dört ouncunun'da kart oynaması sonrası, el (löve) ilk oyuncunun istediği renkteki en yuksek kartı koyam tarafından alınır (yada suit oynandıysa, ondan yada en büyük olanından). Her löve'nin sonunda, en büyük kartı oynayan oyuncu kartları toplar ve sonraki löve'nin ilk kartını oynar. On üç el (löve) sonrası her takımın aldığı eller (löveler) sayılır. Eğer Açık arttırmayı alan takım, kontratı çıkardı ise, kendisine puanlar yazar. Deklere ettiğinden fazla el (löve) yaptı ise her fazla el için Bonus puanlar yazar. Eğer Kontratı çıkaramadı ise, diğer takım kendisine her çıkarılamayan el (löve) için Bonus yazar (Eksik love'ler). Rober Briç - Puanlama Rober Briçte Puanlar Çizgi altı yazılan ve Çizgi üstü yazılanlar diye ikiye ayrılırlar. Biz Onlar 100 30 -------------------------- 60 20 Kontratı Çıkarma sonucu alınan puanlar çizginin altına yazılır (yukarıdaki örnekte olduğu gibi 60 ve 20). Eksik eller ve Fazla yapılan löveler sonucu alınan Bonus puanlar çizgi üstüne yazılır. (yukarıdaki örnekte 100 ve 30 gibi) Oyun esnasında çizgi altında biriken puanlar toplanır. Ve takımlardan birisi 100'e veya daha fazlası'na ulaşınca, o takım Manş kazanır. O zaman skorun altına yeni çizgi konur ve yeni manl başlar. Çizgi altındaki bir mani'ta alınınan puanlar, sonraki manş'a etki etmez. Çizgi üstündeki puanlar'da manş'taki skora etki etmez. İki manş alan ilk takım Rober kazanır. Bu da ona 500 yada 750 Bonus puan kazandırır. Oyunun skoru tüm puanlar, çizgi altı ve üstü, toplanarak oluşur. Daha fazla puana ulaşan takım Oyunu kazanır, alttaki örnekte olduğu gibi.
Çizgi altına yazılan puanlar, Kontratı çıkardığından alınan puanlardır. Puanlar altıncı elden sonra alınan her el (love) için verilir.
Örneğin, Çıkarılmış 2 Sinek Kontratı Çizgi altı 40 puan getirir (2 Seviye 20 puandan). Çıkarılmış 2 Maça Kontratı Çizgi altı 60 puan getirir (2 Seviye 30 puandan). Çıkarılmış 2 Kozsuz (Sanzatu) Kontratı Çizgi altı 70 puan getirir (40 puan ilk Seviye için artı 30 puan sonrakı seviye için). Bu da demek oluyor ki Bir dağıtımda Manş almanız için gereken 100 puana ulaşmanız için Alacagınız Kontratın minor renkler için (Sinek, Karo) 5 Seviye (5 * 20 = 100), major renkler için (Kupa, Maça) 4 Seviye (4 * 30 = 120), Kozsuz (Sanzatu) oyunu için'de 3 Seviye (40 + 2 * 30 = 100) olması gerekir. Bundan dolayı genelde oyuncular Major renkleri ve Kozsuz oyununu Minor renkler karşısında tercih ederler. Zonlar Her takım Manş kazanınca Zona girer. Her Roberin başında iki takımda zonda değildir. Ama oyun esnasında takımlardan en azından birisi yada ikiside olabilir Zona girebilir. Zon verilen Eks'k löveler, alınan Şlemler için ve benzeri Bonus puanları değiştirir. Fazla eller (löve'ler) Eğer Kontratı veren takım daha Fazla el (löve) yaparsa, bu Fazladan eller, yukarıda gösterilen şekilde Puanlar getirmektedir. Bu puanlar Bonus olarak Çizgi üstüne yazılır. Bu da demek oluyor ki Fazladan eller Manştaki skora etki etmez, sadece Sonuca etkisi vardir. Sadece Açık arttırmada yapılan ve çıkarılan Kontrat Manş Skorunu etkiler. Zon'da bulunmak Fazla eller için verilen Bonusu değiştişrmez, kontrat konturlanmış yada sürkonturlamış değilse tabii. Eksik eller Eksik el Kontratı Alan Takım ilan ettiği löve'leri yapamayınca oluşur (Kontarı çıkarması yetmeyen löve'ler Eksiklerin sayısıdır). Bu oluştuğunda, Kontratı alan takım kendisine Puan yazmaz. Diğer takım Ceza puanı olarak alttakı tabloda verildiği gibi Çizgi üstü kendisine Puanlar yazar.
Takım Konturlanmış Kontratı Çıkarırsa, Çizgi altındaki Skor İkiye katlanır ve takım 50 Puan Çizgi üstu Bonus kazanır. Artı her kazanılan Fazla el 100 Puan Bonus getirir, takım Zon'da değilse ve 200 Puan, Zon'da ise. Takım Sürkonturlanmış Kontratı Çıkarırsa, Çizgi altındaki Skor Dörde katlanır ve takım 1000 Puan Çizgi üstu Bonus kazanır. Artı her kazanılan Fazla el 200 Puan Bonus getirir, takım Zon'da değilse ve 400 Puan, Zon'da ise.
Yani 1 Maça Sürkonturlanmış Kontratı Çıkardığında Çizgi altı 120 Puan (Dörtlenmiş 30 Puan) yazar. Bu da 1 Manş için yeterlidir. Birde 100 Puan Çizgi üstü Bonus kazanır. Diğer Bonuslar Eğer Bir oyuncu Elinde Suit renginden 4 Onör tutarsa (Dört As, K, Q, J, 10) o'nun takımı 100 Puan Bonus kazanır. Eğer tüm 5 Onöru elinde bulundurursa, takımı 150 Puan Bonus kazanır. Kontrat Kozsuz (sanzatu) ise ve Oyuncu elinde 4 As tutar ise, kontratı kimin aldığına ve konturlu/sürkonturu olup olmadığına bakmazsızın Takımı 150 Bonus Puan kazanır. Takım İlan edilmiş ve Çıkarılan Şlem Kontratı için ayrı Bonus kazanır. Bu bonus'ta kontur/sürkontur var iken değişmez ve Çizgi üstüne yazılır.
Rober Bonusu Rober Bonusu Oyun sonunda verilmekte İlk 2 Manşı kazanan Takıma. Eğer Takım 2 Manş kazandıysa, rakibi 0, Bonus 700 Puandır. Rakip takım 1 Manş aldıysa, Bonus 500 Puandır. Bonus Çizgi Üstü yazılır. Duplike Briç Puanlama aynı Rober Briçte olduğu gibidir, sadece Rober Bonusu Manş Bonus ile değiştirilmistir. Bonus 300 Puandır, takım Zon'da değil ise ve 500 Puan Zon'da ise. Bonusu almak için bir oyunda Çizgi altında Riber briçi için 100 Puan üzerinde olması gerekir Ayrıca Kontratı Çıkarma Bonusu da vardır. Eğer Kontrat 2 Kozsuz yada daha üksek ise ve takım Zon'da değil ise Bonus 100 Puandır. Zon'da ise bonus 200 Puandır. Kontrat 2 Kozsus'dan küçük ise Bonus 50 Puandır. Zonlar söyle baslamaktadırlar: İlk önce bir takım Zon'da olur. Sonra Diğer takım. Ondan sonra iki takımda Zon'da olmaz. Ardından iki takımda aynı anda Zon'da olurlar. Ve böyle tekrarlanır. Sekiz Dağıtım oynanır. Eşitlik halinde Bir takım öne geçinceye kadar oynanır. Kazanılan Puanlar hesaplamasında Çizgi altı'ndaki tüm puanlar O dağıtımda'ki tüm bonuslar ile toplanır. Her dağıtım'da Her iki takımın da üstlendiği Borçlar vardır. Hesaplanması İki oyuncunun ellerindeki Onör kartlara ve suit sayısına (8 karttan fazla ise - fit) bağlıdır. Onör kartların kazandırdığı puanlar Şöyledir:
Tüm puanların toplamı 40'tır. Daha fazla puanı olan takım Borç ile Üstlenir. Zon'da olup olmadığına bağlı olarak ve aşağıda ki tabloya göre:
Üstlenilen Borç ile Çıkarılan Puanlar arasındaki fark aşağıdaki IMP Tablo kullanılarak hesaplanır. Tüm IMP'lerın toplamı Sonucu oluşturur. Puan Farkı IMP 0 - 10 0 20 - 40 1 50 - 80 2 90 - 120 3 130 - 160 4 170 - 210 5 220 - 260 6 270 - 310 7 320 - 360 8 370 - 420 9 430 - 490 10 500 - 590 11 600 - 740 12 750 - 890 13 900 - 1090 14 1100 - 1290 15 1300 - 1490 16 1500 - 1740 17 1750 - 1990 18 2000 - 2240 19 2250 - 2490 20 2500 - 2990 21 3000 - 3490 22 3500 - 3990 23 4000 ve fazlası 24 Sistem Açılış 1 ♣ - (11) Puan (12-14) Puan ve 4333(1♣) veya 5 Sinek 1 ![]() 1 Kozsuz-15-16 Puan 2 ♣ , ![]() Veya 14+ ve 6+ Renkte 2 Kozsuz - 20 - 25 Puan (19 p. 4333 ve hafif 4' Renk olarak) 3 ♣ , ![]() 3 Kozsuz - 25+ 4 ♣ , ![]() 5 ♣ , ![]() İlk Cevap 1 ♣ - 8 + daha uzunu áîÿ 11+ 1 Kozsuz 13+ 2 Renk 19+ 2 Kozsuz (As Sorgulaması) 1 ![]() İlan edilen renkte 4 kart + Onaylama : 7+- 3 Renk 11+ 3 Kozsuz 4 ♥ , ♠ veya 5 + aynı renkte kart 5 ♣ , ![]() 19+ 2 Kozsuz (As Sorgulaması) 7 + daha uzun renk; 10 + 1 Kozsuz 12 + 2 Renk 19 + 2 Kozsuz (As Sorgulaması) 1 Kozsuz - 6+ daha uzun renk veya 2 Kozsuz;// 10 + 3 renk veya 3 Kozsuz- 16 + 4 Kozsus - (As Sorgulaması) 2 ♣ , ![]() 4 +- 3 renk 7 + 3 Kozsuz 4 ♥ , ♠ veya 5 + kartta Renkteki 5 ♣ , ![]() 13+ 4 Kozsuz 5 + 2 Kozsuz KAPANIŞ İLANI; 8 + daha uzun renk 13 + 4 Kozsuz (As Sorgulaması) 2 Kozsuz - 5 + daha uzun renk 11+ 4 Kozsuz (As Sorgulaması) 3 ♣ , ![]() 2 + renkte ve 13+ Puan Rakibin Karışmasında 15 + 4 ♥ , ♠ veya 5'te ♣ , ![]() 19 + renkte Küçük Şlem 3 ÁÊ - 6 + 4 Kozsuz (As Sorgulaması) Genel Prensipler ve Konvansiyonlar İlan edilen 1♣ Renk tekrarında, Sinek naturel'dir, aksi taktirde koşullu 5 ♣ , ![]() İlk ilan eden tarafından Her Renk tekrarlanması, renktekş kartları uzatır İlk ilan'da4 4 Kozsuz (2 Kozsuz) (As Sorgulaması) +1 ilan 0 veya 3 As +2 ilan 1 veya 4 As +3 ilan 2 As Örnek: 5 Kupa demek, 2 As'ı var 3 Kozsız'da Konturlamak bilgi vericidir. Demek Son ilanın aynısı. |